Chào mừng quý độc giả đến với chuyên mục Phong Thủy và Nghi Lễ của Mâm Cúng Việt! Lễ nhập trạch (về nhà mới) là một trong những nghi thức quan trọng nhất trong đời sống tâm linh của người Việt. Đây không chỉ là việc chuyển chỗ ở, mà còn là hành động trình báo với Thổ Công, Thần Linh và đặc biệt là Gia Tiên về nơi an cư mới của gia đình. Mâm cúng Gia Tiên trong lễ nhập trạch thể hiện lòng thành kính, báo hiếu và cầu mong sự phù hộ, che chở của ông bà, tổ tiên cho con cháu được an cư lạc nghiệp, gia đạo bình an. Vậy làm thế nào để chuẩn bị một mâm cúng Gia Tiên chu đáo, đúng phong thủy? Hãy cùng Mâm Cúng Việt tìm hiểu chi tiết!
Ý NGHĨA CỦA MÂM CÚNG GIA TIÊN TRONG NGÀY NHẬP TRẠCH
Trong lễ nhập trạch, thường có hai mâm cúng chính: mâm cúng Thần Linh/Thổ Địa và mâm cúng Gia Tiên.

Mâm cúng Gia Tiên có vai trò:
Báo cáo và xin phép: Báo cáo với ông bà, tổ tiên về địa điểm cư ngụ mới, xin phép rước bài vị và bát hương về thờ phụng.
Cầu mong phù hộ: Thể hiện mong muốn được ông bà chứng giám lòng thành, phù hộ cho gia đình hòa thuận, khỏe mạnh và làm ăn phát đạt tại ngôi nhà mới.
Duy trì truyền thống: Giữ gìn nét đẹp văn hóa "uống nước nhớ nguồn" của người Việt.
CHUẨN BỊ MÂM CÚNG GIA TIÊN ĐẦY ĐỦ VÀ CHU ĐÁO
Mâm cúng Gia Tiên không cần quá cầu kỳ nhưng phải thể hiện được sự trang trọng và thành tâm. Tùy theo phong tục từng vùng miền và điều kiện gia đình, bạn có thể chọn mâm cúng mặn hoặc chay.
Lễ Vật | Chi tiết và Ý nghĩa Phong Thủy |
Hương hoa | 1 bình hoa tươi (hoa cúc, hoa sen, hoa lay ơn). |
Nhang, Đèn | Nhang (hương) và 1 cặp đèn cầy/nến (màu đỏ hoặc vàng) để thắp sáng, tượng trưng cho ánh sáng và dương khí. |
Mâm Ngũ Quả | 5 loại trái cây tươi, đẹp mắt, đa dạng màu sắc, thể hiện ngũ hành tương sinh và sự sung túc. Tuyệt đối không dùng trái cây giả. |
Trầu Cau | 3 hoặc 5 miếng trầu đã têm. |
Mâm Cơm Cúng | Món mặn thông dụng: Xôi (xôi gấc, xôi đậu xanh), gà luộc (gà trống nguyên con, đặt tư thế chầu), giò chả, canh măng, món mặn (thịt luộc, thịt quay...). Món chay: Bánh chưng/bánh tét chay, xôi, chè, đậu hũ, rau củ quả. |
Đồ uống | 3 hoặc 6 chén Rượu, Nước, Trà |
Khác | Bánh kẹo, thuốc lá (nếu gia tiên có dùng), muối, gạo, nước (3 hũ nhỏ). |
Giấy tiền vàng mã | Chuẩn bị đầy đủ theo văn khấn. |
TRÌNH TỰ VÀ PHONG THỦY KHI LÀM LỄ CÚNG GIA TIÊN
Mâm cúng Gia Tiên thường được bày sau hoặc song song với mâm cúng Thần Linh/Thổ Địa.

Chuẩn bị trước khi vào nhà:
Chọn ngày giờ đẹp: Lễ nhập trạch phải được tiến hành vào ngày giờ hoàng đạo, hợp tuổi gia chủ để thu hút vượng khí.
Thắp lửa và xông nhà: Chuẩn bị lò than/bếp cồn đặt trước cửa để xua tan uế khí và rước dương khí vào nhà.
Vật phẩm rước vào nhà: Gia chủ (thường là nam) cầm Bát Hương và Bài Vị Gia Tiên bước qua lò than đầu tiên. Đây là hai vật phẩm quan trọng nhất, tượng trưng cho việc chính thức đưa Gia Tiên về nhà mới.
Tiến hành nghi lễ:
Bày mâm cúng: Đặt mâm cúng Gia Tiên ở khu vực trang trọng, sạch sẽ (thường là phòng khách hoặc trước nơi đặt bàn thờ mới).
Thắp hương và đọc Văn Khấn:
Thắp 3 hoặc 5 nén hương trên bát hương Gia Tiên.
Đọc bài Văn Khấn Gia Tiên Nhập Trạch bằng giọng rõ ràng, thành tâm, trình bày rõ họ tên, ngày tháng, địa chỉ nhà mới và mong muốn của gia đình. (Lưu ý: Luôn đọc Văn Khấn Thần Linh trước, sau đó mới đến Văn Khấn Gia Tiên).
Khai Hỏa: Sau khi đọc văn khấn, gia chủ vào bếp đun nước sôi (tượng trưng cho việc "nhóm lửa" tạo sinh khí) và pha trà dâng lên bàn thờ.
Hóa vàng: Chờ nhang tàn hết, tiến hành hóa giấy tiền vàng mã. Khi hóa xong, dùng rượu rưới lên tàn tro.
Sau khi cúng:
An vị Bát Hương và Bài Vị: Đặt Bát Hương và Bài Vị Gia Tiên lên bàn thờ chính thức, an vị theo đúng quy tắc phong thủy.
Thụ lộc: Con cháu cùng nhau hưởng thụ lộc cúng, tạo không khí ấm cúng, hòa thuận trong ngôi nhà mới.

LƯU Ý PHONG THỦY CẦN TRÁNH
Kiêng kỵ khi rước vào nhà: Không rước vào nhà những vật phẩm cũ kỹ, hư hỏng, mang ý nghĩa lạnh lẽo (như nước).
Tâm thái: Ngày nhập trạch phải giữ tinh thần vui vẻ, tránh xung đột, cãi vã hay nói lời xui xẻo.
Không để nhà trống: Sau khi làm lễ xong, gia đình nên ngủ lại ít nhất một đêm để ngôi nhà hấp thụ hơi người, tạo dương khí và sinh khí tốt lành.
Chuẩn bị mâm cúng Gia Tiên nhập trạch là dịp để con cháu bày tỏ lòng hiếu kính. Với sự chuẩn bị chu đáo và lòng thành, Mâm Cúng Việt tin rằng ngôi nhà mới của quý vị sẽ luôn ngập tràn may mắn, tài lộc và bình an!
Mâm Cúng Việt chúc gia đình bạn Vạn Sự An Lành!